Quỳnh Lan
Truyện Kiều - Thơ và Nhạc.
( Histoire de Kiều - Poème et Musique ).
http://www.youtube.com/watch?v=E9lHZTfipfw&list=UURuamTfHI51hDifqPxXqQ8g
CD Kim Vân Kiều 1 - Trăm Năm Trong Cõi Người Ta
Hai Chị Em Thúy Kiều và Thúy Vân
KVK101 - Từ câu thơ 1 đến câu 38
Thơ : Nguyễn Du
Nhạc : Quách Vĩnh-Thiện
Paris, le 5 Février 2006
Ca Sĩ : Quỳnh Lan
Trăm năm trong cõi người ta,
Chữ Tài, chữ Mệnh, khéo là ghét nhau,
Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.
Lạ gì bỉ sắc tư phong,
Trời xanh quen thói má hồng đánh ghen. (1)
Cảo thơm lần giỡ trước đèn,
Phong tình có lục còn truyền sử xanh.
Rằng năm Gia Tỉnh Triều Minh,
Bốn phương phẳng lặng hai kinh vững vàng.
Có nhà viên ngoại họ Vương,
Gia tư nghỉ cũng thường thường bậc trung.
Một trai con thứ rốt lòng,
Vương Quan là chữ nối dòng nho gia.
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đày đặn nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo mặn mà,
So bề tài sắc lại là phần hơn.
Trăm năm trong cõi người ta,
Chữ Tài, chữ Mệnh, khéo là ghét nhau.
Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.
Làn thu thủy nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tính Trời,
Pha nghề thi họa đủ mùi ca ngâm.
Cung thương, lầu bậc ngũ âm,
Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương.
Khúc nhà tay lựa nên xoang,
Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê.
Êm đềm trước rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Trích giải : (1) Người đẹp thường gặp cảnh không may.
Bể dâu = Sự biến đổi thăng trầm của cuộc đời.
Bỉ sắc tư phong = Được điều nầy bị kém điều kia
Les deux soeurs Thuy Kieu et Thuy Van
KVK101 - Kim Van Kieu, de vers 1 à vers 38
Poème : Nguyễn Du
Musique : Quach Vinh Thien
Chanteuse : Quynh Lan
Traduction : Leon Le Dinh Bao (1955 - le 10 Février 2009 )
Voix : Quynh Lan
En ce bas monde dans une vie cent ans durant,
Destinée et Talent se disputent habilement pour s’exclure.
Après avoir vécu les bouleversements flux-reflux entre océans de souffrances
et champs de fraisiers d’amertume,
Ce que l’on voit crève le cœur.
Quoi de surprenant que pénurie ici comble d’abondance là,
La jalousie des cieux s’exerce, coutumière, sur la beauté temporelle.
Devant la lumière, feuilletant un à un les textes à l’odeur de l’ancien,
Qui racontent les passions amoureuses révélées dans les tablettes de bambou.
D’alors dans la province de Triều Minh sous le règne de Gia-Tỉnh,
Aux quatre coins du royaume régnaient le grand calme et les deux capitales
(‘Pékin’ et ‘Nankin’) vivaient en toute quiétude et stabilité.
Y vivait ainsi la famille de notables Vương,
Dont la bonne fortune moyenne élève son rang social.
Dans la famille est issu un fils benjamin,
Du vrai nom Vuong Quan, il continuait la lignée du nom.
Avant lui se trouvaient être ses deux grandes sœurs, ravissantes,
Thúy Kiều l’aînée, Thúy Vân la cadette.
Toutes deux au teint gracieux de pêche, étaient d’une blancheur de neige pure,
Chacune dans son allure était parfaite.
Thúy Vân, à bien l’observer, avait une beauté grave au-delà du genre commun,
Le visage en forme de pleine lune, et le trait ample comme le ver-à-soie tout allongé.
Son sourire rose enjolivé de mots de perle exprimant une grâce bienséante,
Plus légers que les nuages sont ses cheveux, et la neige transférait à son teint sa pureté.
De sa grâce attachante Thúy Kiều dégageait une intelligence vive,
A bien comparer entre elles, beauté et talent, Thúy Kiều paraissait-elle à son avantage.
Son regard ondoyait telle l’eau automnale et son trait dessiné comme la montagne printanière,
Ainsi les fleurs jalousaient-elles de tant de vivacité et le saule déplore d’être si moins verdoyant.
Un sourire renouvelé d’un autre bouleversait royaumes et mettait à pied citadelles,
Unique était une telle beauté et tant de talent ne pouvait trouver pareil qu’exceptionnellement.
Son intelligence naturelle était bénie du ciel,
Eduquée à parfaire dans tous les arts raffinés de la poésie au dessin,
de la chanson à la récitation de stances.
Des ‘cung’ aux ‘thuong’, elle possédait la gamme des cinq sons,
Maitrisant particulièrement avec une dextérité extrême le jeu de la guitare des Hồ.
D’un air familier, ses doigts glissent sur les notes
pour restituer savamment une mélodie classique,
Et jouer ainsi ‘Le sort ingrat’ de la plus attendrissante manière pour le cœur humain.
Racée et distinguée au suprême parmi les filles de bonne famille, elle l’était,
Coiffée dorénavant avec des épingles dans sa chevelure, elle arborait sa fraîcheur printanière.
Dans le calme voluptueux, à l’ombre des rideaux tirés et stores baissés, vivait-elle,
Laissant bourdonner les galants sur les murs à l’Est.
Thúy Kiều et Thúy Vân, the two sisters
Kim Van Kieu, From verse 1 to verse 38
Poem : Nguyễn Du
Music : Quách Vĩnh-Thiện
Voice : Quỳnh Lan
Paris, February 5 2006
Translation : Le Dinh Bao ( 1955 - February, 10 th 2009 )
Voice : Quynh Lan
Down here in this world during a life of a hundred years, Destiny and Talent dispute skilfully to exclude themselves.
After having lived the flow-backward/flow upheavals between deep oceans and fields of strawberry plants,
What one sees will bad cold the heart. What of surprising that shortage here fills abundance there,
The jealousy of the skies is exerted, as usual, on the temporal beauty.
In front of the light, the chance makes it possible to traverse one by one texts with the odor of old scented,
Which tell the passions in love revealed in the bamboo shelves.
Once then in the province of Trieu Minh under the reign of Gia-Tình,
In all places of the kingdom reigned the total calm and the two capitals (' Pékin' and ' Nankin ') lived in all quietude and stability.
Y thus lived the family of notable Vuong, Whose good average fortune raised his social status.
In the family came a youngest son, True named Vuong Quan, he continued the line of the name.
Before him were his two older lovely sisters, Thúy Kiều the eldest, Thúy Vân the junior.
Both with the gracious dye of peach, were of a whiteness of pure snow, Each one in its pace was perfect.
Thúy Vân, when observed, was a solemn beauty beyond the common kind,
The face shaped as a full moon, and the full feature like a very lengthened worm-with-silk.
Her pink smile was enhanced by words of pearl expressing a respectable grace ,
Lighter than clouds was her hair, and the snow had transferred its purity to her dye.
From her attaching grace Thúy Kiều showed a sharp intelligence,
When properly compare beauty and talent, Thúy Kiều appeared on her advantages.
Her glance was waving such autumnal water and her feature drawn like the spring mountain,
Thus flowers were envious by such of promptness and the willow lamented to be so less green.
A smile renewed of another upset kingdoms and put at foot citadels,
Incomparable was such a unique beauty and so much of talent could find similar only exceptionally.
Her natural intelligence was blessed by the sky, Educated to be perfect in all refined arts from poetry to drawing, from singing to telling stanzas.
All 'cung' and 'thuong', she had the range of the five sounds,
And played with an extreme dexterity particularly the guitar of the Hồ(s).
Of a familiar air, her fingers of fairy slipped on the notes to restore a traditional learnedly melody,
Then to play 'The ingrat fate' of more tenderizing manner for the human heart.
Aristocratic supremely distinguished among girls from good families, was she,
Henceforth hair styled with pins in her hair, she raised her spring freshness.
In the voluptuous calm, in the shade of drawn curtains and lowered blinds, thus lived she,
And let droning the gallant ones on walls in the East
Chữ Tài Chữ Mệnh
CD-KVK711 - Từ câu thơ 3223 đến câu 3254
Thơ : Nguyễn Du
Nhạc : Quách Vĩnh-Thiện
Paris, le 4 Octobre 2008
Ca Sĩ : Quỳnh Lan
Khi chén rượu khi cuộc cờ,
Khi xem hoa nở khi chờ trăng lên,
Ba sinh đã phỉ mười nguyền,
Duyên đôi lứa cũng là duyên bạn bầy,
Nhớ lời lập một am mây,
Khiến người thân thích rước thầy Giác Duyên,
Đến nơi đóng cửa cài then,
Rêu trùm kẽ ngạch cỏ len mái nhà,
Sư đà hái thuốc phương xa,
Mây bay hạc lánh biết là tìm đâu ?
*
Nặng vì chút nghĩa xưa sau,
Trên am cứ giữ hương dầu hôm mai,
Một nhà phúc lộc gồm hai,
Ngàn năm dằng dặc quan giai lần lần,
Thừa gia chẳng hết nàng Vân,
Một cây cù mộc một sân quế hòe,
Phong lưu phú quý ai bì,
Vườn xuân một cửa để bia muôn đời,
Ngẫm hay muôn sự tại trời,
Trời kia đã bắt làm người có thân.
*
Bắt phong trần phải phong trần,
Cho thanh cao mới được phần thanh cao,
Có đâu thiên vị người nào,
Chữ Tài chữ Mệnh dồi dào cả hai,
Có Tài mà cậy chi Tài ?
Chữ Tài liền với chữ Tai một vần,
Đã mang lấy nghiệp vào thân,
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa,
Thiện căn ở tại lòng ta,
Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài.
Lời quê chắp nhật dông dài,
Mua vui cũng được một vài trống canh.
Chú giải :
Quan giai = cấp bậc quan lại,
Thừa gia = đảm đương việc nhà,
Cù mộc = người vợ cả,
Quế hòe = có đông con cháu hiển đạt.
Talent et Destinée
( Chữ Tài Chữ Mệnh )
CD-KVK7-11, de vers 3223 à vers 3254.
Musique : Quach Vinh-Thien. Paris, le 4 Octobre 2008.
Traduction : Nguyen Van Vinh
Voix : Quynh Lan
Tantôt ils regardèrent s’ouvrir les fleurs tantôt ils jouirent ensemble du spectacle du lever de la lune.
Tous les vœux qu’ils avaient faits depuis longtemps étaient de la sorte exaucés.
La vie en commun des époux est après tout la vie en commun d’une paire d’amis.
Comme cela avait été convenu, ils firent bâtir un temple dans un coin bien isolé.
Et envoyèrent une personne de confiance auprès de la religieuse Giac Duyên pour la prier de venir.
Cette personne envoyée en arrivant sur les lieux trouva les portes fermées et les verrous tirés.
Les bas des murs était couvert de mousse, l’herbe montait jusqu’au toit de la maison.
La bonzesse était allée herboriser dans des régions lointaines.
Où chercher le nuage qui s’est envolé et l’oiseau qui s’est enfui ?
En souvenir de cette longue amitié.
Elle se voua à l’entretien du feu et de l’encens dans le temple.
Depuis lors, le bonheur et la richesse régnèrent dans la famille.
Les années s’écoulèrent heureuses : le mandarin monta peu à peu en grade.
Madame Vân avait assez à s’occuper avec le ménage.
L’arbre familial grandit et vieillit faisant de nombreux rejetons.
Elégance, aisance, richesse, honneurs, ils jouirent de tout cela comme personne n’en a jamais joui.
Et cette maison où la joie et le bonheur ont régné a laissé son souvenir aux dix mille générations à venir.
Elle est bonne à méditer cette grande vérité : tout vient du Ciel.
Le Ciel en nous condamnant à vivre en hommes, nous assigne à chacun un sort.
S’il nous a voués à une vie d’aventures, il nous faut accepter la vie d’aventures.
C’est seulement lorsqu’il a voulu nous faire honorable et grands que nous pouvons être honorables et grands.
Il ne se montre partial vis- à-vis de quiconque.
Talent, Destinée, ce sont deux grandes choses.
Quand vous êtes doué de talent, ne vous fiez pas trop à votre talent.
Tai talent ne rime-t-il pas avec Tai, malheur ?
Chacun de nous porte avec soi son karma.
Il ne faut jamais se plaindre que le Ciel est trop près ou trop loin.
Le bien a sa racine dans notre cœur.
Le « Cœur » à lui tout seul vaut trois fois plus que le « Talent ».
Ces propos vulgaires je les ai pris un peu partout par ci par là pour en faire ce recueil sans prétention.
Ils vous procureront toujours quelque distraction pendant quelques veilles.
( Chữ Tài Chữ Mệnh )
CD-KVK7-11, from verse 3223 to verse 3254.
Music : Quach Vinh-Thien. Paris, October 4th, 2008.
Translation : Hoai Van Tu.
Voice : Quynh Lan.
3223 -She savored wine with him, he played chess with her.
Watching the flower open or sighting the moon rise, they enjoyed together.
Their love vows and aspirations were thus realized.
They were intimate friends in addition to being spiritual husband and wife.
They had a tabernacle built, keeping their promise.
And sent for Bonzess Giac Duyen their benefactress.
The messenger found the temple door closed and bolted when he arrived.
Moss covering the interstices, tall weeds attaining roof height.
The Bonzess had gone away to herborize (to gather).
That wandering cloud, that voyager crane, where could Kieu find?
3233 - In memory of the philanthropic nun, each morning and evening.
Kieu went to the temple to keep the incense and lamp burning.
Wealth and happiness were bountiful for the family.
In their mandarinal careers the men advanced in rank steadily.
Van fulfilled her duties beautifully, perpetuating the line of descendants.
The family tree grew with numerous branches quite magnificent.
Very few people could compete with them in wealth and glory.
The renown of their spring garden would have its place in history.
Everything here below depends on Heaven’s will, definitely.
To each and every human being He assigned a destiny.
3243 - If to a life of wind and dust, He condemns us.
We shall live a rueful life in wind and dust.
Should He bless us with nobility and purity.
In nobility and purity we shall live happily.
Heaven is free from any partiality.
He never privileges anyone with both talent and good destiny.
Of our talent, let us not be arrogant.
Because catastrophe seems to always follow talent.
We all carry with us our own karma.
So, we should not blame Heaven, be He near or far.
In our own heart, good has its origin and commencement.
A noble heart is three times better than the best talent.
With my rustic language, I tried to make a potpourri.
That would give a few hours of entertainment, hopefully.